Dominik Bielawski

Dominik Bielawski

dietetyk kliniczny

Menu
Umów się na wizytę

Terapia probiotykami w zespole jelita drażliwego

Dodany przez /

Zespół jelita drażliwego (ang. irritable bowel syndrome – IBS) jest to schorzenie ze strony układu pokarmowego o charakterze czynnościowym. IBS charakteryzuje się bólem brzucha połączonego ze zmianą rytmu wypróżniania.

Zespół jelita drażliwego występuje w czterech wariantach

  • Biegunkowa (przewaga luźnych stolców);
  • Zaparciowa (przewaga zaparć/utrudnionego oddawania stolca);
  • Mieszana (zmienny rytm wypróżnien – zaparcia naprzemiennie z biegunkami);
  • Niesklasyfikowana (prawidłowe wypróżnienia, ale występują inne dolegliwości jelitowe) [1].

Objawy IBS

  • Wzdęcia;
  • Zaparcia;
  • Odbijania;
  • Luźne stolce (często);
  • Uczucie niepełnego wyróżnienia;
  • Skurcze brzucha;
  • Nadmierne oddawanie gazów;
  • Bóle w obrębie jamy brzusznej.

Dodatkowe objawy IBS spoza układu pokarmowego

  • Bóle głowy (również migrenowe);
  • Przewlekłe zmęczenie;
  • Zaburzenia koncentracji;
  • Obniżenie nastroju [1,2].

Diagnostyka zespołu jelita drażliwego

IBS diagnozowane jest według tzw. IV Kryteriów Rzymskich. Chorobę stwierdza się kiedy wystąpią przynajmniej 2 z przedstawionych objawów: zmiana częstości oddawania stolca i jego konsystencja, bóle brzucha w czasie defekcji, objawy pojawiające się przewlekle, minimum jeden dzień w tygodniu od ostatnich 3 miesięcy, ale i po wykluczeniu – celikakii oraz nieswiostego zapalenia jelit [3].

Występowanie

Zespół jelita drażliwego występuje na całym świecie. Szacuje się, iż około 11-13% populacji choruje na IBS [1,2]. W tym 6-8% z tych przypadków powoduje SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) – przerost bakteryjny lub przerost metanogenów w jelicie [4,5]. Dlatego dla chorych na IBS zaleca się również diagnostykę SIBO oraz IMO (test oddechowy wodorowo-metanowy), ponieważ takową diagnoza może zmienić schemat leczenia.

Przyczyny IBS nie są zdefiniowane. Literatura kierunkowa przedstawia kilka ewentualnych przyczyn rozwoju choroby. Do najczęściej wymienianych zalicza się:

  1. Infekcje układu pokarmowego [6,7,8];
  2. Zaburzenia mikrobioty jelitowej [9,10,11];
  3. Nieprawidłowe działanie osi mózg-jelito, stres, zaburzenia psychiczne i lękowe, depresja, nadwrażliwość [12];
  4. Farmakoterapia [12];
  5. Zaburzenia hormonalne, PCOS, endometrioza [12].

W zespole jelita drażliwego stosuje się leczenie wielokierunkowe – farmakoterapię, dietoterapię, suplementację, probitykoterapię [12].

Dietoterapia w zespole jelita drażliwego

Zalecaną interwencją w dietę w zespole jelita drażliwego jest dieta low fodmap, tj.: dieta z ograniczeniem fermentujących oligosacharydów, disacharydów oraz monosacharydów, ale i polioli. Dieta polega na czasowej eliminacji produktów, które są fermentowane w jelicie. Do takowych produktów zaliczamy:

  • Fruktozę (owoce, np. jabłka);
  • Fruktany ze zbóż i warzyw (cebula, czosnek, produkty zbożowe, ale i jęczmienne);
  • Poliole (słodziki – ksylitol, erytrytol);
  • Galaktooligosacharydy (fasola, ciecierzyca);
  • Latozę (produkty mleczne) [13,14,15];

Terapia probiotykami

Pacjenci z zespołem jelita drażliwego mają zupełnie inny skład mikrobioty jelit w porównaniu do osób zdrowych. W badaniach zaobserwowano mniejsze stężenie baterii z rodziny Lactobacillus i Bifidobacterium [16,17,20]. Wskazanym jest więc działania mające za zadanie modyfikacje stężeń za pomocą probiotyków.

Metaanaliza z 2022r., w której wzięło udział 5531 osób autorzy badania ocenili skuteczność działania różnych szczepów bakterii w terapii IBS. Potwierdzono, że najskuteczniejsze działanie powodowało B.coagulans MTCC5856. Wskazany rodzaj bakterii w największym stopni zmniejszał wzdęcia [19]. W zaleceniach sugerowanych przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii pt. “Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego” z 2018r., specjaliści, podkreślają szczepozależność oddziaływan probiotyków, przedstawiają szczepy o korzystnym działaniu na objawy IBS. Wskazane monopreparaty zawierają szczepy: Bifidobacterium bifidum MIMBb75, Bifidobacterium infantis 35624, Bifidobacterium lactis, Escherichia coliDSM17252, Lactobacillus acidophilus SDC 2012, Lactobacillus plantarum 299v, Bacillus coagulans GBI-30, 6086, Bifidobacterium animalis, Saccharomyces boulardii CNCM I-745, a także preparaty wieloszczepowe zawierające mieszanki:

  1. Lactobacillus rhamnosus NCIMB 30174, L. plantarum NCIMB 30173, L. acidofilus NCIMB oraz Enterococcus faecium NCIMB 30176;
  2. Lactobacillus animalis subsp. lactis BB-12, L. acidophilus LA-5, L. delbrueckii subsp. bulgaricus LBY-27, Streptococcus thermophilus STY-31; Bifidobacterium animalis DN-173 010,
  3. Lactobacillus rhamnosus GG, L. rhamnosus LC705, Propionibacterium freudenreichii subsp. shermanii JS DSM 7067 oraz Bifidobacterium animalis subsp. lactis Bb12 DSM 15954,
  4. Pediococcus acidilactici CECT 7483, Lactobacillus plantarum CECT 7484 oraz L. plantarum CECT 7485,
  5. Streptococcus thermophilus DSM24731, Bifidobacterium longum DSM24736, Bifidobacterium breveDSM24732, Bifidobacterium infantis DSM24737, Lactobacillus acidophilus DSM24735, Lactobacillus plantarum DSM24730, Lactobacillus paracasei DSM24733 oraz Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus DSM2473420.

Działanie probiotyków

Probiotyki wpływają na wiele funkcji pracy układu pokarmowego. Można do nich zaliczyć – zmniejszanie nadwrażliwości układu pokarmowego, redukcje bólu i dyskomfortu w jamie brzusznej, uszczelnienie bariery jelitowej, ale i łagodzić nadmierną odpowiedź jelitowego układu odpornościowego [10,21,22].

Podkreślić należy, iż stosowanie probiotykoterapii musi być realizowane odpowiednim szczepem [18,19].

Piśmiennictwo

  1. Chey, W. D., Kurlander, J., & Eswaran, S. (2015). Irritable Bowel Syndrome. JAMA, 313(9), 949.
  2. Saha, L. (2014). Irritable bowel syndrome: Pathogenesis, diagnosis, treatment, and evidence-based medicine. World Journal of Gastroenterology, 20(22), 6759
  3. Lacy BE, Patel NK (2017). Rome Criteria and a Diagnostic Approach to Irritable Bowel Syndrome. J Clin Med.26;6(11):99
  4. Quigley EM (2014). Small intestinal bacterial overgrowth: what it is and what it is not. Curr Opin Gastroenterol. 30:141–6
  5. Takakura W, Pimentel M. (2020 ). Small Intestinal Bacterial Overgrowth and Irritable Bowel Syndrome – An Update. Front Psychiatry. 10;11:66
  6. Borgaonkar M.R., Ford D.C., Marshall J.K., et al. ( 2006). The incidence of irritable bowel syndrome among community subjects with previous acute enteric infection. Dig Dis Sci
  7. Klem F, Wadhwa A, Prokop LJ, et al.(2017). Prevalence, risk factors, and outcomes of irritable bowel syndrome after infectious enteritis: A systematic review and meta-analysis. Gastroenterology; 152:1042–54
  8. Rezaie A, Park SC, Morales W, Marsh E et al. (2017). Assessment of Anti-vinculin and Anti-cytolethal distending toxin B antibodies in aubtypes of irritable bowel syndrome. Dig Dis Sci.; 62(6):1480-1485
  9. Distrutti E, Monaldi L, Ricci P, Fiorucci S. (2016). Gut microbiota role in irritable bowel syndrome: New therapeutic strategies. World J
    Gastroenterol. 22(7):2219–2241
  10. Mari A, Abu Bake F, Mahamid M et al. (2020). The evolving role of gut microbiota in the management of Irritable bowel syndrome: An overview of the Current Knowledge. J Clin Med.9(3):685
  11. Rodiño-Janeiro BK, Vicario M, Alonso-Cotoner C et al (2018). A Review of microbiota and irritable bowel syndrome: Future in Therapies. Adv Ther. 35(3):289–310
  12. Lacy, Brian E. Pimentel, Mark MD et al. (2021). ACG Clinical Guideline: Management of Irritable Bowel Syndrome. The American Journal of Gastroenterology 116(1):p 17-44
  13. Altobelli, E., Del Negro, V., Angeletti, P. et al (2017). Low-FODMAP diet improves irritable bowel syndrome symptoms: A meta-analysis. Nutrients, 9(9), 940
  14. https://www.monashfodmap.com/blog/nice-guidelines-diet-and-ibs/
  15. Mayer E.A., Savidge T., Shulman R.J. (2014). Brain–Gut Microbiome interactions and functional bowel disorders. Gastroenterology. 146:1500–1512
  16. Barbara G., Feinle-Bisset C., Ghoshal U.C., S et al (2016). The Intestinal Microenvironment and Functional Gastrointestinal Disorders. Gastroenterology. 150:1305–1318.e8
  17. Dale HF, Rasmussen SH, Asiller ÖÖ, Lied GA/ (2019). Probiotics in Irritable Bowel Syndrome: An Up-to-Date Systematic Review. Nutrients. 2;11(9):2048
  18. Zhang T, Zhang C, Zhang J, Sun F, Duan L. (2022 ). Efficacy of Probiotics for irritable bowel syndrome: A systematic review and network meta-analysis. Front Cell Infect Microbiol; 1;12:859967
  19. https://ptg-e.org.pl/wp-content/uploads/2022/03/Wytyczne-IBS-pol-2018.pdf
  20. Aragon G., Graham D.B., Borum M., Doman D.B. (2010). Probiotic therapy for irritable bowel syndrome. Gastroenterology & Hepatology. 6(1):39-44
  21. Floch, M. H., & Hong- Curtiss, J. (2002). Probiotics and functional foods in gastrointestinal disorders. Current Treatment Options in Gastroenterology, 5(4), 311–321

Powiązane posty

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przewijanie do góry